Dân Huế làm lễ cúng tưởng nhớ ngày “Kinh đô thất thủ”

4 ngôi chùa linh thiêng giữa lòng Sài Gòn

5 ngôi chùa linh thiêng nổi tiếng ở miền Bắc

Du khách nếu có dịp đến Huế vào những ngày cuối tháng 5 âm lịch sẽ cảm thấy lạ kỳ và thắc mắc: Người dân Huế đang cúng gì mà nhà nhà đều cúng. Nào là chè là bánh, tiền vàng, quần áo và thậm chí là cả củi.

Để có thể hiểu được nghi thức cúng độc đáo này, ta sẽ ngược dòng lịch sử, trở về năm Ất Dậu (1883) – dưới triều đại nhà Nguyễn.

Đêm ngày 4/7/1885 (tức ngày 22 tháng 5 âm lịch), Thượng Thư Bộ Binh Tôn Thất Thuyết và Đề Đốc Trần Xuân Soạn chỉ huy cuộc đấu tranh chống Pháp nhằm tấn công vào 2 sào huyệt của chúng tại Mang Cá và khu Tòa Khâm bên dòng sông Hương.

Dù đã lên kế hoạch tấn công chi tiết, có sự phối hợp chặt chẽ giữa thủy binh và pháo binh cùng với sự chiến đấu quả cảm của quân ta, tuy nhiên, do yếu về vũ khí giới nên đã bị thua trận.

Địch chiếm thành, đốt phá, giết chóc, đàn áp quân và dân ta hết sức dã man. Gia đình nào cũng có người phải bỏ mạng, nhưng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất vẫn là dân chúng trong thành.

Từ đó, ngày 23 tháng 5 âm lịch (tức ngày 5/7/1885) hàng năm đã trở thành ngày giỗ lớn của người dân xứ Huế - ngày những người dân Huế lại tưởng nhớ về một thời đau thương, mất mát.

Nghi lễ chính được tổ chức vào đúng ngày 23/5 âm lịch, còn đối với các hộ gia đình có thể tổ chức rải rác từ ngày 23/5 đến 30/5.

Cô Hòa (Cồn Hến, TP.Huế) cho biết: “Ngày 23/5 âm lịch hàng năm được coi là ngày giỗ lớn của người Huế. Về đồ cúng, nhà nào có nhiều chuẩn bị nhiều, ai có ít chuẩn bị ít, có gì cúng nấy, nhưng cốt là cái tâm của mình.”

Đặc biệt, ngoài những đồ cúng bắt buộc như chè, cháo, gạo muối, hoa quả, hương nhang, áo binh, giấy ngũ sắc, cau, trầu, rượu thì còn cần phải có một bình nước lớn (hoặc một bình chè), cùng với một đống củi nhỏ được đốt lên gần nơi cúng. Trong nghi lễ cúng tuyệt đối không được quên nước và củi đốt bởi người Huế cho rằng: các âm hồn sẽ đến uống nước và sưởi ấm bên đống lửa, vì nhiều người trong biến cố đã chết khát, chết lạnh dưới ao, hồ, sông suối vào rạng ngày 23/5.

Phương Nam